לֹ֣א עַל־הַלֶּ֤חֶם לְבַדֹּו֙ יִחְיֶ֣ה הָֽאָדָ֔ם
כִּ֛י עַל־כָּל־מֹוצָ֥א פִֽי־יְהוָ֖ה יִחְיֶ֥ה הָאָדָֽם׃
(MT)
yehwah yihyeh
ο άνθρωπος δε ζει μόνο με ψωμί
αλλά και με ό,τι ο Κύριος προστάζει
(ΜΠΚ)
ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί,
αλλά με κάθε έκφραση από το στόμα του Ιεχωβά ζει ο άνθρωπος
(ΜΝΚ)
The theological emphasis of the passage is that Yhwh himself is the source of both his commandment and life. Two observations may support this claim. Firstly, the phrase employs a wordplay between ‘Yhwh’ and ‘will live’ that is easily visible in the consonantal text (יהוה יחיה) and which was clearly recognizable in the reading as long as the Tetragrammaton was pronounced. This paronomastic sequence of words suggests that the name of Yhwh itself is the source of dynamic human life. [...]
Η θεολογική έμφαση του αποσπάσματος είναι ότι ο ίδιος ο Γχβχ είναι η πηγή αμφοτέρων της εντολής και της ζωής. Δύο παρατηρήσεις μπορούν να υποστηρίξουν αυτό τον ισχυρισμό. Πρώτον, η φράση εμπεριέχει ένα λογοπαίγνιο μεταξύ του όρου ‘Γχβχ’ και της φράσης ‘θα ζήσει’ το οποίο είναι ευδιάκριτο στο συμφωνικό κείμενο (יהוה יחיה) και το οποίο αναγνωριζόταν εύκολα κατά την ανάγνωση ενόσω προφερόταν το Τετραγράμματο. Αυτή η παρονομαστική ακολουθία λέξεων υποδηλώνει ότι αυτό το όνομα του Γχβχ είναι η πηγή της δυναμικής ανθρώπινης ζωής. [...]
* Dominik Markl,
“This Word is Your Life: The Theology of ‘Life’ in Deuteronomy”
[«Αυτός ο Λόγος είναι η Ζωή Σου: Η Θεολογία της ‘Ζωής’ στο Δευτερονόμιο»]
in D. Markl, C. Paganini, S. Paganini (Hg.),
Gottes Wort im Menschenwort. Festschrift für Georg Fischer SJ zum 60. Geburtstag (ÖBS 43),
Frankfurt a.M. 2014,
p./σ. 87 [71-96].