.

Monday, October 1, 2012

Η απόδοση στη ΝΔΜ
της κυριακής ρήσης
«Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι,
ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»
(Ματ 5:3)










* Σ. Αγουρίδη, Γ. Γαλίτη, Ι. Καραβιδόπουλου,
Ι. Γαλάνη, Π. Βασιλειάδη,
Η νέα μετάφραση της Καινής Διαθήκης
στη νεοελληνική γλώσσα
,
Θεσσαλονίκη 1986,
σ. 47.

[Ελληνικά/Greek, PDF]

2 comments:

Siaperas said...

Με την ίδια λογική, πτωχός μπροστά στο θεό σημαίνει γνωσιολογικά πτωχός. Πτωχός απέναντι στη γνωστική διαδικασία.

Είναι όμως η ρήση "μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι" γνωσιολογικά αντίστοιχη με τη ρήση "το μόνο που γνωρίζω είναι ότι δε γνωρίζω τίποτα"?
Προσωπικά δεν νομίζω ότι υπάρχει τέτοια αντιστοιχία.

Το νόημα σίγουρα δεν είναι αυτό που κατανοούσε ο ελληνορωμαϊκός κόσμος (και όλες οι κοινωνίες μέχρι σήμερα) αλλά σίγουρα επίσης δεν είναι κι αυτό που διαβάζω να ερμηνεύεται.

Ο πτωχός το πνεύματι δεν είναι ο ερευνητής που συνειδητοποιεί τους γνωσιολογικούς περιορισμούς και συνεχίζει να αναζητά τη γνώση, πιθανώς πρώτος μεταξύ των ανθρώπων αλλά μηδαμινός μπροστά στο θεό.

Στη ρήση αυτή υπάρχει ένας συγκριτικός βαθμός που δεν δηλώνεται αλλά εννοείται.
Δηλαδή, δεν χαρακτηρίζει τους πτωχούς το πνεύματι σε σχέση με το θεό, αλλά σε σχέση με τους άλλους ανθρώπους, όπως και σε άλλους μακαρισμούς ή αγιογραφικά χωρία.
Έχει δηλαδή ένα κοινωνικό μήνυμα και η επικοινωνιακή συνθήκη του είναι η στήριξη των αδύναμων.

Αναφέρεται στους αδύναμους ως προς αυτό το χαρακτηριστικό, σε αυτούς δηλαδή που στο παιχνίδι της εξουσίας που δίνει η γνώση είναι πτωχοί.

Έρχεται σε ακριβή αντιστοιχία με πολλά άλλα χωρία για τους τελευταίους που έσονται πρώτοι, για τους μικρούς που θα γίνουν μεγάλοι, με τους πιστούς που είναι σαν τα κρινα του αγρου κλπ κλπ.

Το μήνυμα σχετίζεται με την προσδοκία "απόδοσης".
Στον περιθωριοποιημένο άνθρωπο αυτή η προσδοκία έχει διαταραχθεί. Πολύς αγώνας, μικρό το αποτέλεσμα.

Έχει λοιπόν μια εντελώς διαφορετική έννοια, και αυτή η έννοια είναι πιο κοντά σε αυτό που φυσιολογικά κατανοούσε και τότε ο πολίτης της αυτοκρατορίας.
Άλλωστε γι' αυτό και γράφτηκε έτσι, κι όχι αλλιώς. Στα ελληνικά γράφτηκε, σε πολίτες της αυτοκρατορίας απευθυνόταν.

Η αρχική του χρήση, επικοινωνιακά, δηλαδή, απευθυνόταν πραγματικά σε ανθρώπους των αστικών κατώτερων στρωμάτων που έβλεπαν και βίωναν το αγεφύρωτο χάσμα που υπήρχε μεταξύ των ανθρώπων.
Δεν απευθυνόταν σε απομονωμένες αγροτικές κοινότητες.

Από τη στιγμή όμως που το μήνυμα έπρεπε να περάσει σε πιο απαιτητικό κοινό, στο οποίο η μόρφωση ήταν ένα κατακτημένο αγαθό, έπρεπε να αποκτήσει και μια άλλη ερμηνεία.
Και έγινε προσπάθεια να του δοθεί αυτή που αναφέρετε.

Όμως, στη συνείδηση της εκκλησίας, ακόμα και σήμερα, εξυπηρετεί τον ίδιο στόχο. Ενδυναμώνει τους ανθρώπους που αισθάνονται γνωσιολογικά ανεπαρκείς.
Κι αυτό έχει τα θετικά του, ιστορικά όμως θεωρώ ότι είχε πάρα πολλά αρνητικά.

digiSapientia said...

Αγαπητέ Petros,

Ο σημιτισμός αυτός δεν αφορά τον γνωσιολογικά ανεπαρκή. Άλλωστε, εν μέσω της συνάφειάς του, ο Ιησούς δεν απευθυνόταν σε γνωσιολογικά ανώτερους αλλά σε λαϊκές μάζες που τον άκουγαν πρόθυμα.

Νομίζω ότι η ΜΝΚ αποδίδει ορθά (χωρίς να γίνεται ερμηνευτική απόδοση) αυτό το κυριακό λόγιο ως εξής: "Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης (Υποσημ: "ζητιάνοι για το πνεύμα"), επειδή σε αυτούς ανήκει η βασιλεία των ουρανών».

Δες και το σχόλιο αυτό:

"Σχετικά με τη χρήση της λέξης πτωχός σε αυτό το εδάφιο, το σύγγραμμα του Μ. Ρ. Βίνσεντ Μελέτες Λέξεων της Καινής Διαθήκης ([Word Studies in the New Testament] 1957, Τόμ. 1, σ. 36) λέει ότι «είναι πολύ παραστατική και εύστοχη εδώ, καθώς υποδηλώνει την απόλυτη πνευματική ένδεια, η συναίσθηση της οποίας προηγείται της εισόδου στη βασιλεία του Θεού, και η οποία δεν είναι δυνατόν να ανακουφιστεί από τις προσπάθειες του ίδιου του ατόμου, αλλά μόνο από το έλεος του Θεού που παρέχεται δωρεάν»".

[http://wol.jw.org/el/wol/d/r11/lp-g/1200000617]