Δρ Σιαμάκης: το ιερό Τετραγράμματο & οι επιγραφές της ιερατικής ευλογίας της Κετέφ Χινόμ / Dr Siamakis: The sacred Tetragrammaton & the Priestly Blessing inscriptions from Ketef Hinnom

«Ὅπως εἶναι εὐνόητο, στὰ δυὸ ἀργυρᾶ μικροσκοπικὰ εἰλητάρια τοῦ Ζ’ π.Χ. αἰῶνος συναντᾶται γιὰ πρώτη φορὰ σὲ σῳζόμενα χειρόγραφα τὸ ‘‘τετραγράμματον’’ –κι ἀργότερα κι ‘‘ἀνεκφώνητον’’– ὄνομα τοῦ Κυρίου στὴν ἑβραϊκὴ γλῶσσα καὶ γραφὴ τοῦ Μωϋσέως˙ Ιαυε. ἀκριβῶς καὶ φωτογραφικῶς γράφεται . πιὸ ἄνετα καὶ καθαρὰ θὰ γραφόταν ἀριστερόστροφα μὲν , δεξιόστροφα δὲ  , μὲ σημερινὰ ἔντυπα δεξιόστροφα γράμματα ΙΑFΕ˙ τὸ F εἶναι τὸ Y. δηλαδὴ τὸ ὄνομα εἶναι ΙΑYΕ, καὶ μὲ πεζὰ γράμματα Ιαυε ἤτοι Ἰαυέ. (στὴ φωτογραφία τοῦ ὀνόματος (=Ἰαυὲ) στὴν ἐφημερίδα ‘‘Τὰ Νέα’’ τῆς 2 - 3 Ὀκτωβρίου 2004 τὸ ὄνομα, ἐνῷ ἔπρεπε νὰ εἶναι ἀριστερόστροφο, δημοσιεύται κατὰ λάθος ἔτσι δεξιόστροφο , ἐπειδὴ τοποθέτησαν τὴ διαφάνεια τῆς φωτογραφίας ἀνάποδα, κι ὄχι ἐπειδὴ στὴν ἐπιγραφὴ τοῦ ἀνασκαφικοῦ εὑρήματος εἶναι πράγματι δεξιόστροφο). τὸ πρῶτο γράμμα Ι (ιωτ, ἰῶτα) γράφεται ἔτσι σὰν τριπλῆ τεθλασμένη κι ἀριστερόστροφο τρεῖς φορὲς καὶ στὴν ἀρχαιότερη ἑλληνικὴ ἐπιγραφή, ἐκείνη τῆς οἰνοχόης τοῦ Διπύλου, τοῦ Η’ π.Χ. αἰῶνος ΗΟΣ ΝΥΝ ΟΡΧΕΣΤΟΝ ΠΑΝΤΟΝ ΑΤΑΛΟΤΑΤΑ ΠΑΙΖΕΙ ΤΟΤΟ ΔΕΚΑΝ ΜΙΝ (=Ὃς νῦν ὀρχηστῶν πάντων ἀταλώτατα παίζει, τούτῳ δεκᾶν μιν = Τώρα ὅποιος ἀπὸ τοὺς χορευτὰς χορεύει πιὸ χαριτωμένα ἀπ̉ ὅλους, σ̉ αὐτὸν νὰ δώσετε αὐτό), δηλαδὴ τὸ πήλινο ἀγγεῖο (οἰνοχόη), πάνω στὸ ὁποῖο εἶναι χαραγμένη (μετὰ τὸ ψήσιμο) ἡ ἐπιγραφή. (βλ. Κ. Σιαμάκη, Τὸ Ἀλφάβητο, σ. 431). τὸ δεύτερο γράμμα Α (αλπ, ἄλφα) γράφεται στὸ σχῆμα ἔτσι ἀλλὰ καὶ πλαγιαστὸ κι ἀριστερόστροφο στὴν ἴδια ἐπιγραφὴ ἑφτὰ φορές. τὸ τρίτο γράμμα F(υαυ, fαῦ, βαῦ, δίγαμμα, ef) γράφεται στὸ σχῆμα ἔτσι ἀλλὰ γυρισμένο πλέον δεξιόστροφο δύο φορὲς σὲ μιὰ βοιωτικὴ ἐπιγραφὴ πάνω σὲ χάλκινο λέβητα λίγο ἀρχαιότερο τοῦ 500 π.Χ. (βλ. Κ. Σιαμάκη, Τὸ Ἀλφάβητο, σ. 449). τὸ τέταρτο γράμμα Ε (= έι, εἶ, ἒ ψιλὸν) γράφεται ἀριστερόστροφο καὶ μὲ προεκτεταμένη τὴν κατακόρυφη γραμμή του πρὸς τὰ κάτω ἔτσι  τρεῖς φορὲς πάλι στὴν ἐπιγραφὴ τῆς οἰνοχόης τοῦ Διπύλου».

–Δρ Κωνσταντίνος Σιαμάκης,
«Αρχαιότατο χειρόγραφο της Βίβλου»,
προσωπικός ιστότοπος philologus.gr, δημοσίευση 24 Ιανουαρίου 2010.

1. Από ποια γράμματα αποτελείται το ιερό Τετραγράμματο της επιγραφής;
   ,יהוה δηλαδή από δεξιά προς τα αριστερά: ιωδ, χε, βαυ/δίγαμμα, χε.
2. Υπάρχει άλεφ/αλπ [א/] στο εβραϊκό Τετρα-γράμματο της επιγραφής;
   Όχι. Σε καμία από τις τρεις περιπτώσεις εμφάνισης του Τετραγράμματου δεν εμφανίζεται το άλεφ/αλπ. Σε κάθε περίπτωση στο Όνομα περιλαμβάνονται δύο χε [].
3. Αποτελεί η επιγραφή του φυλακτού απόδειξη για τον φωνηεντισμένο ελληνικό τύπο  ΙΑΥΕ - ΙΑFΕ - Ἰαυὲ;
   Όχι. Οι εβραϊκοί χαρακτήρες που περιέχονται είναι τα τέσσερα εβραϊκά σύμφωνα, τα οποία από μόνα τους δεν παρέχουν απόδειξη για συγκεκριμένη προφορά του Ονόματος.

 

Τα τρία σημεία όπου εμφανίζεται το Τετραγράμματο.

(Πλευρά Α, σειρές 12-17)

 Το κείμενο της επιγραφής στη σύγχρονη εβραϊκή γραφή.

(Πλευρά Α, σειρές 11-18)

Μεγέθυνση του Τετραγράμματου στη σειρά 15.

Είναι εμφανή τα δύο χε.

* Gabriel Barkay, Marilyn J. Lundberg, Andrew G. Vaughn, Bruce Zuckerman & Kenneth Zuckerman,
«The Challenges of Ketef Hinnom: Using Advanced Technologies to Reclaim the Earliest Biblical Texts and Their Context»
[«Οι προκλήσεις της Κετέφ Χινόμ: Χρήση Ανεπτυγμένων Τεχνολογιών για την Αποκατάσταση των πιο Πρώιμων Βιβλικών Κειμένων και του Συγκειμένου τους»],
Near Eastern Archaeology, The American Schools of Oriental Research, Vol./Τόμ. 66, No./Αρ. 4 (Dec./Δεκ., 2003), pp./σσ. 162-171.

* Ada Yardeni,
«Remarks on the Priestly Blessing on Two Ancient Amulets from Jerusalem»
[Παρατηρήσεις στην Ιερατική Ευλογία Δύο Αρχαίων Φυλαχτών από την Ιερουσαλήμ],
Vetus Testamentum, Brill, Vol./Τόμ. 41, Fasc./Δεσμ. 2 (Apr./Απρ., 1991), pp./σσ. 176-185.

* «Strata: A Good Look, Hi-Tech Peek at the “Priestly Blessing” Amulets»
[«Strata: Μια Προσεκτική Ματιά, Παρατήρηση Υψηλής Τεχνολογίας στα Φυλαχτά της "Ιερατικής Ευλογίας"»]
Biblical Archaeology Review 31:01, Jan/Feb-Ιαν/Φεβ 2005.

* Gabriel Barkay, Marilyn J. Lundberg, Andrew G. Vaughn & Bruce Zuckerman,
«The Amulets from Ketef Hinnom: A New Edition and Evaluation»
[«Τα Φυλαχτά της Κετέφ Χινόμ: Νέα Έκδοση και Επανεκτίμηση»],
Bulletin of the American Schools of Oriental Research, No./Αρ. 334 (May/Μάιος, 2004), pp./σσ. 41-71.

* John Noble Wilford,
«Solving a Riddle Written in Silver»
[«Η Λύση ενός Αινίγματος Γραμμένου σε Ασήμι»],
The New York Times, 28 Σεπτεμβρίου 2004.