Ο Κύριλλος Αλεξανδρείας & η διαμάχη του με τον Νεστόριο ΚΠόλεως /Cyril of Alexandria & his dispute with Nestorius of Constantinople

Ignaz Franz Platzer 1717 -1787
Statue of Saint Cyril of Alexandria (18th cent.)
Church of Saint Nicholas in Lesser Town, Prague

The issue at stake between Cyril and Nestorius was not at all simple: apart from the inherited church-political antipathy, a lot of other things were involved apart from the theological differences. For example, to have Nestorius out of the way was almost a matter of survival for Cyril, since the emperor had previously appointed the patriarch of Constantinople to investigate the messy situation in Alexandria, including the sudden death of a few of Cyril’s opponents, like Hypatia, the female philosopher. As one of his recent editors put it, ‘it will always have been unwise, and sometimes even physically dangerous, to meet Cyril as an opponent’. The last thing Cyril needed was to have Nestorius as his examiner. Thus, as it could well be the case, he started a huge dispute around the term ‘God-bearer’, trying to prove that Nestorius was a heretic and consequently unfit to investigate his case.


Το επίμαχο ζήτημα μεταξύ του Κύριλλου και του Νεστόριου δεν ήταν καθόλου απλό: εκτός από την εγγενή εκκλησιοπολιτική αντιπάθεια, πολλά άλλα πράγματα συμπεριλαμβάνονταν εκτός από τις θεολογικές διαφορές. Για παράδειγμα, το να βγει από τη μέση ο Νεστόριος ήταν στην πραγματικότητα ζήτημα επιβίωσης για τον Κύριλλο, καθώς ο αυτοκράτορας είχε παλιότερα διορίσει τον πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης να διερευνήσει την έκρυθμη κατάσταση στην Αλεξάνδρεια, περιλαμβανομένου του ξαφνικού θανάτου μερικών από τους αντιπάλους του Κύριλλου, όπως η Υπατία, η γυναίκα φιλόσοφος. Όπως το έθεσε ένας πρόσφατος επιμελητής του έργου του, “ήταν πάντα άσοφο, και κάποιες φορές σωματικά επικίνδυνο, να συναντήσεις τον Κύριλλο όντας αντίπαλός του”. Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο Κύριλλος ήταν να έχει ανακριτή του τον Νεστόριο. Έτσι, όπως θα μπορούσε κάλλιστα να συνέβη, ξεκίνησε μια τεράστια διαμάχη σχετικά με τον όρο “Θεοτόκος”, προσπαθώντας να αποδείξει ότι ο Νεστόριος ήταν αιρετικός και συνεπώς ακατάλληλος για να διερευνήσει την υπόθεσή του.


* István Pásztori-Kupán,
Theodoret of Cyrus (Early Church Fathers),
Routledge 2006,
p./σ. 8.