Μουστοξύδης, Ελληνομνήμων, σ. 692.
Laurent, Une famille turque..., σ. 356.
«Ο Παχώμιος Ρουσάνος μεταξύ των εσόδων του Αγαλλιανού συγκαταλέγει και το εξαγορευτίκιον (εξαγορεύω=εξομολογώ), χρηματικό ποσό που φαίνεται να καταβάλλουν οι πιστοί για το μυστήριο της εξομολογήσεως. [υποσημ.: ΜΟΥΣΤΟΞΥΔΗΣ, Ελληνομνήμων, 692.] Το τέλος αυτό δεν πρέπει να συνδεθεί, τουλάχιστον άμεσα, μα τα συγχωροχάρτια, αλλά πρέπει να ενταχθεί στα παγιωμένα έθη επιτελέσως μυστηρίων-ιεροπραξιών επ' αμοιβή, όπως το μυστήριο του γάμου και της θείας ευχαριστίας (ειδικότερα η μετάδοση της θείας κοινωνίας), όχι πάντοτε αποδεκτά από την εκκλησία. Η χορήγηση της θείας μεταλήψεως επί χρήμασι, όπως μνημονεύθηκε, καταδικάσθηκε ρητά ως σιμωνία από τη σύνοδο του 1497. Έμμεσα, το εξαγορευτίκιον, έστω και με τη μορφή καταβολής αμοιβής για τελεσθείσα ιεροπραξία, στοιχεί στην ίδια λογική με το συγχωροχάρτι (καταβολή χρημάτων για την άφεση των αμαρτιών) και ίσως να αποτελεί προδρομικό στάδιο καθιερώσεως του τελευταίου. Διαφέρει πάντως από το πρώτο γιατί χορηγείται και εκ του μακρόθεν χωρίς να προηγηθεί εξαγόρευση. Ήδη στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα πρέπει να αποτελεί περιστασιακό έσοδο των αρχιερέων: στην κατοχή του Ματθαίου Ραούλ Μελίκη, μεταξύ συγχωροχαρτιών που εκδόθηκαν από πατριάρχες, υπάρχει και συγχωροχάρτι το όποιο ο ίδιος ζήτησε από τον μητροπολίτη Μονεμβασίας Δοσίθεο. [υποσημ.: V[ITALIEN] LAURENT, Une familie turque au service de Byzance: les Mélikès. BZ 49, 1956. 350-351 καί 356-357.] Το προνόμιο εκδόσεως συγχωροχαρτιών, σταδιακά ως τον 17ο αιώνα, περιορίσθηκε μόνον σέ πατριάρχες».
«Τὰ οἰκονομικὰ τῶν ἐπισκόπων στίς πρῶτες δεκαετίες τοῦ 16ου αἰώνα καὶ ἡ περίπτωση τοῦ Γενναδίου Σερρῶν»
[«The Financial Situation of Bishops in the First Decades of the 16th Century and the Case of Gennadius of Serres»],
Βυζαντινά Σύμμεικτα 12,
p./σ. 306.
[Greek/Ελληνικά, PDF]
No comments:
Post a Comment