Η φύση της κατασκευής του ανθρώπου στην Παλαιά Διαθήκη /The nature of the making of man in the Old Testament

Αν κανείς αρχίσει να εξετάζει τις 754 φορές που απαντά η νέφες στη Γραφή, θα διαπιστώσει ότι, τις πρώτες που εμφανίζεται, χρησιμοποιείται ως όρος για τα ζώα και όχι για τον άνθρωπο. Αυτό λογικά θα ξαφνιάσει κάποιον ο οποίος έχει την ψευδαίσθηση ότι η «ψυχή» της Παλαιάς Διαθήκης σημαίνει τάχα το άυλο και αθάνατο μέρος του ανθρώπου. Όχι, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η νέφες είναι ένας όρος κοινός στα ζώα και στον άνθρωπο διότι απλούστατα σχετίζεται με το βιολογικό φαινόμενο της ζωής, που κατά τις Γραφές επίσης είναι κοινό στα ζώα και στον άνθρωπο. Βέβαια, το βιολογικό φαινόμενο της ζωής στον άνθρωπο έχει σαφώς πιο ποικίλες και πιο υψηλές εκδηλώσεις, σε σημείο που λέγεται πως ο άνθρωπος είναι «εικόνα του Θεού», αλλά όλες αυτές οι εκδηλώσεις υπάρχουν βασιζόμενες σε αυτό που αποτελεί τον πυρήνα του σημασιολογικού περιεχομένου της νέφες.

Ποιος είναι αυτός ο πυρήνας; Η λειτουργία της αναπνοής.[58] Από εδώ προκύπτουν οι διάφορες σημασίες της νέφες. Χωρίς αυστηρούς γλωσσολογικούς όρους,[59] μπορούμε να πούμε ότι οι δύο σημασίες που απαντούν συχνότερα στις Εβραϊκές Γραφές είναι:

(1)  Η «ζωή» (περ. 280 φορές), η οποία συντηρείται με την αναπνοή και συνδέεται στενά με το αίμα. (Γι’ αυτό κιόλας στη Γραφή τα φυτά δεν σχετίζονται με τη νέφες.) Εύστοχα έχει επισημανθεί ότι η νέφες δεν είναι  τη ζωή με τη γενική έννοια (χαϊγίμ), αλλά η δημιουργημένη και εξαρτημένη από τον Θεό ζωή σε ατομικό επίπεδο, η ζωή που απολαμβάνει το ον που αναπνέει. «Εκείνος που με βρίσκει [δηλ. τη σοφία], βρίσκει τη ζωή», λέει ο Παροιμιαστής χρησιμοποιώντας φυσικά τη χαϊγίμ, τη ζωή ως γενική έννοια, και όχι τη νέφες. (Παροιμίες 8:35, 36, ΝΜΒ.[60]) Η νέφες, ως εξατομικευμένη ζωή, ταυτίζεται μεταφορικά με το αίμα, διότι με το αίμα μπορούν και ζουν τόσο τα ζώα όσο και ο άνθρωπος. Έτσι λοιπόν, εντέλλεται ο Θεός: «Κρέας με την ψυχή του—το αίμα του—δεν πρέπει να φάτε».—Γένεση 9:4, ΜΝΚ. Βλ. επίσης Λευιτικό 17:11, 14· Δευτερονόμιο 12:23.

(2)  Ο «φορέας της ζωής», το ον που αναπνέει.[61] Με αυτή τη σημασία, ο όρος νέφες χρησιμοποιείται για τα διάφορα ζώα που δημιούργησε ο Θεός: τα ζώα είναι νέφες, διότι είναι «όντα που αναπνέουν»: «Να γεμίσουν τα νερά με ζωντανές υπάρξεις [νέφες χαϊγιάχ] πλήθος […]. Να βγάλει η γη κάθε είδος ζωντανού οργανισμού [νέφες χαϊγιάχ]: Όλα τα είδη των ζώων, των ερπετών και των θηρίων». (Γένεση 1:20, 24. Άλλα εδάφια οπού η νέφες σχετίζεται με ζώα: Γένεση 1:30· 2:19· 9:10-16· Λευιτικό 11:10, 46· 24:18· Αριθμοί 31:28· Ιεζεκιήλ 47:9.) Ακριβώς η ίδια φράση, νέφες χαϊγιάχ, εφαρμόζεται για να δηλώσει τον δημιουργημένο άνθρωπο ως ολότητα. «Έγινε ο άνθρωπος ζωντανό ον [νέφες χαϊγιάχ]». (Γένεση 2:7, ΝΜΒ) Είναι και αυτός «ον που αναπνέει».

* Ιστολόγιο Αγία Γραφή και Πρωτοχριστιανισμός: Διεθνής βιβλιογραφία για Έλληνες αναγνώστες
6 Μαΐου 2011,
«Η φύση της κατασκευής του ανθρώπου στην Παλαιά Διαθήκη»
["The nature of the making of man in the Old Testament"].
[Greek/Ελληνικά, HTML & PDF *]